خیابان‌های اطراف دانشگاه تهران از ساعاتی قبل از آغاز مراسم شاهد حضور علاقمندان و مردم بود. پس از قرائت نماز بر پیکر این سیاستمدار بزرگ ایران؛ جمعیت که شماره آنها از ثبت در دوربین‌ها خارج شده؛ به سمت مرقد امام (ره) حرکت کرده‌اند.
به گزارش قانون؛ پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی تا دقایقی دیگر به حرم امام وارد می شود و یار دیرین امام در کنار مراد خود آرام می گیرد.
در این مراسم؛ رهبر انقلاب نماز را بر پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی اقامه می‌کنند.
خیابان‌های اطراف دانشگاه تهران از ساعاتی قبل از آغاز مراسم شاهد حضور علاقمندان و مردم برای حضور در این مراسم است. حضور جوانان دیروز و پیران امروز که در خیابان‌های اطراف دانشگاه چشم به تصاویر هاشمی و امام دوخته‌اند. باورناپذیری آنجاست که جوانان نیز در ساعات اولیه صبح خود را به مقابل دانشگاه تهران رسانده‌اند تا شاهد یک اتفاق مهم امام غم‌انگیز باشند. آنها این روزها در دنیای تلگرام و اینترنت بارها و بارها یک نام را سرچ کرده‌اند: آیتالله هاشمی رفسنجانی....
شبکه یک سیما و شبکه خبر سه‌شنبه ۲۱ دی‌ماه، مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی را که با حضور مردم و مسئولان نظام برگزار خواهد شد، به طور زنده پوشش می‌دهند.
شروع این مراسم از ساعت ۳۰: ۸ صبح خواهد بود.
مسیرهای منتهی به دانشگاه تهران مسدود شد/ ساعت ۱۵: ۸
درحالیکه قرار بود مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی از ساعت هشت و نیم صبح آغاز شود؛ اما به دلیل کثرت جمعیت؛ از دو ساعت پیش از آغاز مراسم؛ جمعیت زیادی در مناطق نزدیک به میدان انقلاب تجمع کردند.
از ساعت ۷ صبح میدان ولیعصر و فاطمی و مسیر فاطمی به انقلاب و نیز تمامی مسیرهای منتهی به دانشگاه تهران به دلیل حضور جمعیت مسدود شده و تردد اتومبیل‌ها ممنوع شده و پلس از ورود ماشین‌ها جلوگیری می‌کند.
تعداد زیادی از جمعیت حاضر در مراسم؛ خود را با اتوبوس و از نقاط مختلف تهران به خیابان‌های مرکزی شهر و حوالی میدان انقلاب رسانده‌اند.
گردهمایی سینماگران برای مشایعت آیتالله هاشمی آغاز شد/ساعت ۳۰: ۸
خانه سینما که روز گذشته با انتشار متنی از سینماگران دعوت کرده بود سینماگران کشور به‌صورت گروهی در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی حضور پیدا کنند؛ امروز مملو از جمعیت سینمایی شده است.
گردهمایی سینماگران برای حضور در مراسم تشییع رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در ساختمان شماره دو خانه سینما آغاز شده است. ازجمله چهره‌های شاخصی که در این گردهمایی تا قبل از ساعت هشت و سی دقیقه صبح حضور یافته‌اند؛ می‌توان به همایون اسعدیان، فرشته طائرپور، منوچهر شاهسواری، علیرضا تابش، علیرضا شجاع نوری، کامران ملکی، منصوره وافری، بابک برزویه، حجت‌الله ایوبی، رسول صدرعاملی، مرتضی شایسته، جلیل اکبری‌صحت، سیدامیر سیدزاده، احمد توکلی اشاره کرد.
شعارها رفته رفته بیشتر می‌شود/ساعت ۳۵: ۸
جمعیت حاضر در مراسم یکپارچه سیاهپوش شده و پرچم و پلاکارد در دست به تدریج شعارهایی را زمزمه می‌کنند.
عزا عزاست امروز هاشمی دلاور پیش خداست امروز
الله اکبر .... الله اکبر
حمایت از خاتمی وصیت هاشمی‌ست
سلام بر خاتمی درود بر هاشمی
هاشمی راهت ادامه دارد
قالیباف آمد/ساعت ۴۵: ۸
محمدباقر قالیباف به جمعیت حاضر در مراسم پیوست.
ورود محسن رضایی به دانشگاه/ ساعت ۴۵: ۸
محسن رضایی که برای تشییع پیکر آیتالله هاشمی وارد دانشگاه تهران شده است، با حضور در جمع خبرنگاران عنوان کرد: آقای هاشمی و یاران او به گونه‌ای کار کردند و پایه‌های نظام را محکم کردند که بعد از فوت آیتالله هم همیشه نظام با قدرت به حیات خود ادامه می‌دهد.
پیکر آیتالله وارد دانشگاه شد/ ساعت ۴۵: ۸
پیکر آیتالله هاشمی دقایقی پیش برای برگزاری مراسم تشییع و اقامه نماز به دانشگاه تهران منتقل شد.
تشکر محسن هاشمی از مردم/ ۴۵: ۸
محسن هاشمی (فرزند آیتالله هاشمی) که ساعتی قبل وارد دانشگاه شده؛ مقابل دانشگاه تهران حاضر شد و درحالیکه بسیار متاثر بود؛ گفت: نمی‌دانم چگونه از حضور پرشور مردم تشکر کنم.
صالحی به جمعیت پیوست/ساعت ۵۰: ۹
علی اکبر صالحی (رئیس سازمان انرژی اتمی) به جمعیت حاضر در مراسم پیوست. با اضافه شدن او به جمعیت؛ مردم شعار می‌دهند: هاشمی راهت ادامه دارد...
همدردی مردم با فائزه/ساعت ۹
هم‌اکنون فائره هاشمی (دختر هاشمی رفسنجانی) سوار بر اتوبوس وارد دانشگاه تهران شد. مردم در این لحظه شعار می‌دهند: حمایت از خاتمی، نصیحت هاشمی...
مردم با دیدن فائزه هاشمی انگشت‌ها را به نشانه پیروزی هاشمی بالا می‌بردند و فائزه نیز با تکرار همین نشانه از داخل اتوبوس با مردم همراهی می‌کند.
ایوبی: آسایش امروز را مدیون هاشمی هستیم/ساعت ۵: ۹
حجت الله ایوبی (رئیس سازمان سینمایی) که از همان ساعت اولیه در مقابل خانه سینما شماره دو حاضر شده؛ درباره این شخصیت سیاسی و نقش او در تاریخ انقلاب اسلامی گفت: هاشمی رفسنجانی دغدغه ایران و پیشرفت مردم ایران را داشت به همین دلیل امروز شاهد حضور همه گروه‌های مردمی در این مراسم هستیم. هاشمی مردی بود که نماد سیاست‌ورزی و دین‌مداری بود و اگر امروز در آسایش و آرامش هستیم بخشی از آن مرهون تلاش‌های هاشمی رفسنجانی است.
وی با اشاره به حضور مقام معطم رهبری و برگزاری نماز توسط ایشان گفت: در این چند روز فرصتی دست داد تا مردم بیشتر با روابط دوستانه و عاشقانه مقام معظم رهبری و آقای هاشمی آشنا شوند و طبیعی است که ایشان هم بیابند و از یار دیرین خود تجلیل کنند.
پیام تسلیت رهبری بار دیگر قرائت شد/ ساعت ۵: ۹
با آغاز مراسم و در شرایطی که جمعیت خود را برای اقامه بر پیکر آیتالله هاشمی آغاز می‌کند؛ پس از قرائت آیاتی از قرآن؛ پیام تسلیت رهبر انقلاب به مناسبت درگذشت آیتالله هاشمی در فضای دانشگاه تهران طنین‌انداز شد.
نرده‌های دانشگاه شکسته شد/ ساعت ۱۲: ۹
در بخش‌هایی از دانشگاه و در میان خیل جمعیت؛ در میان صدای شعار جمعیت حاضر در خیابان؛ صدای بلندگوهای مداحی و آژیر اورژانس به گوش می‌رسد.
جمعیت لحظه لحظه درحال اوج گرفتن است به گونه‌ای که چندین داربست مقابل دانشگاه بر اثر ازدحام جمعیت شکسته شده است. در این لحظه دیگر تمامی راه‌های ورود به دانشگاه بسته شده و پلیس همچنان درتلاش است راه عبور و مرور را برای جمعیت باز کند.
اشکال در تلفن‌های همراه/ ساعت ۳۰: ۹
با افزایش جمعیت حاضر در خیابان‌های مرکزی تهران و مقابل دانشگاه؛ مشکل دیگری در پایتخت خود را نشان می‌دهد. خطوط تلفن‌های همراه در محدوده انقلاب دچار اختلال شده و این امر؛ ارسال اخبار خبرنگاران را با مشکل مواجه کرده است. ارسال عکس و فیلم‌های مرتبط با مراسم برای شبکه‌های اجتماعی غیررسمی و نیز رسانه‌ها نیز با مشکلات زیادی مواجه شده است.
مسیر در جنوب دانشگاه نیز کاملا مسدود شده و نیروی انتظامی مردم را از خیابان وصال به در شمالی دانشگاه هدایت می‌کند.
میرتاج‌الدینی: نقش هاشمی در انقلاب و ورود حضرت امام بسیار برجسته بود/ساعت ۳۸: ۹
حجت الاسلام میرتاج‌الدینی با حضور در مراسم وداع با آیتالله هاشمی رفسنجانی با اشاره به کارنامه فعالیت‌های سیاسی وی از قبل از انقلاب اسلامی تاکنون اظهار داشت: بدون تردید آقای هاشمی را باید یکی از شخصیت‌های برجسته نظام جمهوری اسلامی ایران بدانیم که مبارزه و همگامی وی با انقلاب از قبل از انقلاب اسلامی نمایان بوده است.
او افزود: در قبل از انقلاب ایشان به مبارزه با نظام شاهنشاهی پرداختند تا جایی که در زندان‌های ساواک شکنجه شدند پس از انقلاب اسلامی و ورود حضرت امام به کشور نقش ایشان برجسته‌تر شد. در زمان جنگ هم ایشان نقش خود را ایفا کردند و این روند تا به آخر هم ادامه داشت.
میرتاج‌الدینی گفت: بدون تردید درگذشت ایشان ضایعه‌ای بزرگ برای کشور به حساب می‌آید چراکه کارنامه و سابقه مبارزاتی و سیاسی ایشان و خدمت به جمهوری اسلامی گویای این مهم بوده است.
سردار سلیمانی در خیابان انقلاب/ساعت ۳۸: ۹
سردار سلیمانی نیز لحظاتی پیش در میان جمعیت عزادار تهران وارد خیایان انقلاب شد.
امام جمعه مشهد در پایتخت/ساعت ۳۸: ۹
آیتالله علم الهدی (امام جمعه مشهد) نیز با سفر از مشهد مقدس به پایتخت؛ در مراسم نماز و تشییع آیتالله هاشمی حاضر شده است.
سفرا به مشایعت‌کنندگان پیوستند/ساعت ۳۸: ۹
سفرای کشورهای خارجی نیز به مشایعت‌کنندگان پیکر آیتالله پیوسته و هم‌اکنو درحال عبور از میان جمعیت هستند.
مولوی عبدالحمید (امام جمعه اهل سنت زاهدان) هم در میان جمعیت دیده می‌شود.
محمدباقر نوبخت (سخنگوی دولت) نیز برای حضور در مراسم تشییع پیکر هاشمی رفسنجانی وارد دانشگاه تهران شده است.
حسن صادقی: کشور در عزای آیتالله و یاور کارگران سیاهپوش است/ ساعت ۵۰: ۹
رئیس اتحادیه پیشکسوتان جامعه کارگری گفت: آیتالله هاشمی رفسنجانی همواره یار و یاور، امام، رهبری و جامعه کارگری بودند و قطعا خدواند روح ایشان را با صالحان و شهدا محشور می‌کند.
حسن صادقی با بیان اینکه جامعه کارگری وجود خود را مرهون حمایت‌های آیتالله هاشمی رفسنجانی می‌داند، تصریح کرد: ایشان چه در ابتدای انقلاب، چه در زمان تثبیت انقلاب، چه در زمانی که ریاست دولت دولت را برعهده داشت؛ قوانین مهمی را در حمایت از جامعه کارگری تصویب کردند.
صادقی برای نمونه به قانون کار، قانون شورهای اسلامی کار، قانون الزام و درمان رایگان برای کارگران اشاره کرد و افزود: البته امروز حرکت‌هایی درجهت کمرنگ‌تر کردن این حمایت‌ها شده است.
صادقی با اشاره به مراسم‌هایی که قرار است برای گرامیداشت یاد آیتالله هاشمی رفسنجانی برگزار شود، تصریح کرد: سراسر کشور در عزای آیتالله سیاهپوش شده است و هم اکنون همه جا در حال قرائت قرآن برای روح ایشان هستند.
صادقی در ادامه افزود: امروز از سراسر کشور گرد آمده‌ایم تا پیکر سردار بزرگ سازندگی، پیکر یاور بزرگ جامعه کاری، پیکر استوانه قرص محکم انقلاب و نظام و روحی را که همواره ناظر بر مسئولان کشور برای حفظ دستاورد‌ها است را تشییع کنیم تا روح این عزیز سفر کرده را با صالحان و شهدا محشور شوند و در کنار ایشان آرام بگیرد تا انقلاب حضرت مهدی.
پیکر آیتالله وارد دانشگاه شد/ ساعت ۵۰: ۹
با ورود پیکر آیتالله هاشمی؛ یار دیرینه انقلاب و امام؛ جمعیت به احترام این مبارز پیشکسوت سکوت کرده و یکی از مداحان درحال سوگواری برای جمعیت است.
مسجدجامعی: هاشمی سخنگوی کسانی بود که صدایشان شنیده نمی‌شد/ساعت ۳۸: ۹
احمد مسجدجامعی (فعال سیاسی اصلاح‌طلب و عضو شورای شهر تهران) در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی‌رفسنجانی در دانشگاه تهران در گفتگو با خبرنگار ایلنا درخصوص نقش آیتالله هاشمی در سیاست ایران و فقدان امروز این نقش گفت: در این دو روز به اظهارنظرها درمورد آقای هاشمی که نگاه می‌کنم؛ می‌بینم الان شرایطی است که همه از او خوب می‌گویند. آن موقع هم که بد می‌گفتند ناجوانمردانه بود و خوبی‌های ایشان را به ناحق نادیده می‌گرفتند.
او ادامه داد: من یادم است یکبار از او پرسیدم چه سالی برای شما متفاوت و طلایی بوده است؛ ایشان گفت: سال 57. وقتی دلیل آن را از ایشان پرسیدم؛ گفتند: به این جهت که همه با هم همدل بودند. به نظرم دغدغه زندگی ایشان همین بود.
مسجدجامعی خاطرنشان کرد: خود ایشان اواخر، چنین نقشی داشت. ایشان سخنگوی کسانی بود که صدایشان شنیده نمی‌شد.
عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه گروه‌هایی بودند که به حاشیه رانده شده بودند؛ گفت: اگر صدای این گروه‌ها شنیده نمی‌شد نتایج بدتری داشت. این حرکت آقای هاشمی در جهت همدلی بود.
او در پایان با بیان اینکه فقدان ایشان مانع پیگیری این روند نمی‌شود؛ تاکید کرد: بدون او هم عقلای این مجموعه هستند. الان ساختاری ایجاد شده که خیلی‌ها به همین نتیجه رسیده‌اند و می‌خواهند که صداهای مختلف شنیده شود.
آیتالله خامنه‌ای وارد دانشگاه تهران شدند/ساعت ۵: ۱۰
رهبر معظم انقلاب اسلامی؛ هم‌اکنون وارد دانشگاه تهران و بر بالین یار دیرین انقلاب حاضر شدند. جمعیت یکباره شعار می‌دهد: ما اهل کوفه نیستیم علی تنها بماند....
مقام معظم رهبری درحالیکه برای اقامه نماز آماده می‌شدند؛ خطاب به جمعیت فرمودند: همه باید نماز بخوانند.
حسن روحانی؛ آملی لاریجانی؛ علی لاریجانی؛ علی عسگری؛ محسن رضایی؛ سیدمحمود علوی؛ محسن هاشمی؛ امامی کاشانی؛ احمد جنتی و محمدی گلپایگانی ازجمله مسولان کشوری هستند که در صف بعدی به امامت مقام معطم رهبری؛ اقامه نماز را آغاز کرده‌اند.
هم‌اکنون سکوت و غم بر فضای دانشگاه تهران مستولی شده و این جملات به گوش می‌رسد: الهی عفوک عفوک عفوک/ عفوک عفوک عفوک/ عفوک عفوک عفوک...
و متعاقب آن پس از وداع رهبری با پیکر آیتالله؛ این جملات بر دانشگاه تهران طنین‌انداز می‌شود: لا الله الا الله.... لا الله الا الله... علیا ولی الهه... لا الله الا الله....
جلودارزاده: حمایت هاشمی از قانون کار؛ کارگران را دلگرم کرد/ساعت ۱۵: ۱۰
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی گفت: حمایت آیتالله هاشمی رفسنجانی از قانون کار و کارگران واجب شد تا احقاق حق کارگران در مرکز گفتمان اصلی انقلاب اسلامی جای گیرد.
سهیلا جلودارزاده گفت: حمایت آیتالله هاشمی از جامعه کارگری موجب شد این گروه دلگرمی بزرگی برای احقاق حقوق خود داشته باشد.
جلودارزاده افزود: آیتالله هاشمی رفسنجانی با حمایت خود از قانون کار و کارگران؛ احقاق حق را در گفتمان اصلی انقلاب اسلامی جای داد.
وی با اشاره به تشکیل خانه کارگر تصریح کرد: از بدو ایجاد خانه کارگر؛ آیتالله هاشمی رفسنجانی حامی آن و ما در سال‌های گذشته نیز در چارچوب حمایت‌های وی توانستیم با ناملایمات روزگار مقابله کنیم.
وی با بیان اینکه آیتالله هاشمی در طول ریاست مجلس شورای اسلامی به نهادینه کردن جایگاه کارگران بر مناسبات اجتماعی پایبند بودند، تصریح کرد: آیتالله هاشمی رفسنجانی تلاش کردند حمایت از کارگران را با قانون کار قوام بخشند و درنهایت با تشکیل مجمع تشخیص مصلحت نظام با فرمان امام تصویب شد تا قوت قلبی برای کارگران در دفاع از حقوق‌شان شود.
وی در پایان افزود: از خداوند می‌خواهیم که روح آیتالله هاشمی را با شهدا محشور کند چراکه ایشان در تمام عمر با برکت‌شان تلاش کردند توشه خوبی برای ملاقات با خداوند جمع کنند.
تاجزاده: نباید گذاشت پرچم هاشمی به زمین بیفتد-امیدوارم مشی رسانه ملی در تکریم هاشمی تاکتیکی نباشد /ساعت ۳۵: ۱۰
مصطفی تاجزاده (فعال سیاسی اصلاح‌طلب) با حضور در میان جمعیت مشایعت‌کننده پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی به خبرنگار ایلنا گفت: هاشمی در سال‌های اخیر پرچمدار اعتدال، عقلانیت و مردم‌گرایی بود. نباید گذاشت این پرچم به هر قیمتی زمین بیفتد. حالا که نیست باید همه ما دست به دست هم دهیم تا عقلانیت و امید جای او را بگیرد.
او در پاسخ به این سوال که؛ چه چیز جای تدبیرهای آیتالله هاشمی را خواهد گرفت؛ گفت: جای تدبیرهای آقای هاشمی را باید جمعی گرفت. ما فردی با این ویژگی‌ها نداریم. ملتی که هاشمی پرورانده؛ می‌تواند بازهم بدون هاشمی آرمان‌های او را محقق کند.
تاجزاده همچنین درخصوص مشی اخیر صداوسیما و تکریم شخصیت آیتالله هاشمی پس از مرگ وی؛ ظهار داشت: امیدوارم این رویکرد جدید تاکتیکی نباشد و به مشی تبدیل شود. اگر تاکتیکی باشد قطعا به ضدش تبدیل می‌شود و مضحکه خواهد شد اما اگر به استراتژی تبدیل شود؛ امید می‌رود که مقدمه گفتگوی ملی و آشتی ملی و دیدن یکدیگر و طرح همدلانه مسایل توسط کسانی باشد که باهم اختلاف نظر دارند.
این همه لشکر آمده به عشق اکبر آمده/ساعت ۵۰: ۱۰
بلافاصله پس از اقامه نماز بر پیکر آیتالله هاشمی؛ پیکر این مبارز سیاسی به سمت مرقد امام حرکت داده شد. در این هنگام ازدحام جمعیت به حدی رسید که چند نفر بر اثر فشار جمعیت از هوش رفته و فورا به حاشیه خیابان‌ها منتقل شدند.
در این لحظات علی مطهری (نماینده مردم تهران) نیز به سیل سوگواران اضافه شده و جمیعت درحالیکه نماینده خود را در میان گرفته‌اند؛ شعار می‌دهند:
رهبر محبوب ما صاحب عزاست امروز
لا الله الا الله
این همه لشکر آمده به عشق اکبر آمده
حسین حسین شعار ماست شهادت افتخار ماست
عزا عزاست امروز روز عزاست امروز خامنه‌ای رهبر صاحب عزاست امروز....
آخرین خاطره سخنگوی دولت از آیتالله/ساعت ۵۰: ۱۰
محمدباقر نوبخت (سخنگوی هیات دولت) در حاشیه مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی با اشاره به استقبال گسترده مردم از این مراسم گفت: امروز ما شاهد یک مراسم ملی هستیم و این مراسم نشان می‌دهد هر فردی که به این کشور و مردم خدمت کند؛ مردم قدرشناس و باوفا؛ ارزش وی را می‌دانند.
وی ادامه داد: امروز ما شاهد یک انسجام ملی هستیم و توصیه‌ای که آیتالله هاشمی به مردم همیشه داشت؛ حفظ این انسجام ملی بود. با عنایت به اینکه رهبری نظام یکی از شاخص‌های جدی و مهم برای حفظ این انسجام است.
نوبخت با اشاره به آخرین دیدار و خاطره‌ای که از آیتالله هاشمی رفسنجانی داشت؛ گفت: آخرین دیدار من با ایشان روز شنبه بود. روز شنبه من خدمت ایشان رسیده بودم برای بررسی مصوبات مجلس پیرامون برنامه ششم. در آن روز من به عنوان عضو کمیسیون نظارت خدمت ایشان رسیدم.
وی ادامه داد: درباره برنامه ششم مطلبی در جلسه مطرح شد. من از ایشان تقاضا کردم که اگر امکان دارد اجازه بدهند من نیز نظر خود را بگویم. ایشان به شوخی و طنز گفتند: ما شما را اصلاً با این هدف دعوت کرده‌ایم و من این جلسه را برگزار کردم که فقط تو را ببینم.
وی ادامه داد: رابطه عاطفی و صمیمانه‌ای بین ما برقرار بود و ایشان خیلی خوب تشخیص می‌داد که چه مصوباتی برای آینده توسعه کشور مناسب است و امکان دارد کدام مصوبات برای توسعه کشور لازم باشد. ایشان تحلیل بسیار خوبی داشت و از کیاست بالایی برخوردار بود.
نوبخت افزود: امروز دولت و مردم یک پشتیبان، مدیر فهیم و صبور را از دست دادند و مقام معظم رهبری نیز یک دوست و یار باوفا را از دست دادند.
حرم آماده می‌شود/دیدار هاشمی و امام نزدیک است/ساعت ۵۵: ۱۰
مرقد بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در حالی مملو از جمعیت می‌شود که هنوز پیکر آیتالله هاشمی از مقابل دانشگاه تهران تا خیابان حافظ توسط مردم و مسئولان در حال تشییع است. با این وجود حرم امام خمینی (ره) برای خاکسپاری پیکر آیتالله هاشمی در حال آماده‌سازی است و ساعاتی دیگر دیدار هاشمی و امام ممکن خواهد شد.
هم‌اکنون مراسم قرائت قران و مداحی برای عزاداری رحلت آیت الله هاشمی در حرم امام‌خمینی آغاز شده است.
معین: باید به تقدیر الهی رضایت داد/ساعت ۱۱
مصطفی معین در حاشیه تشییع پیکر آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی در جمع خبرنگاران گفت: ایشان یکی از اصلی‌ترین سرمایه‌های کشور بود که البته تقدیر الهی است و باید به آن رضایت داد.
او با بیان اینکه ما باید قدرشناسی بیشتری از این افراد تا زمانی که زنده هستند به عمل آوریم، اظهار داشت: اکنون باید با تامل و مطالعه زندگی آن مرحوم و نقشی که در دوران پیش و پس از انقلاب و نیز دوران سازندگی و دفاع مقدس داشتند، عبرت بگیریم.
وزیر علوم دولت سازندگی و اصلاحات در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نقش هاشمی در مقابله با ضدانقلاب چگونه بود، تصریح کرد: نقش آیتالله هاشمی در این‌باره مانند هر فرد مسلمان دیگری بود که از نظام خود دفاع می‌کند اما این مقابله با رعایت اصول اخلاقی و حقوق شهروندی بود.
دبیر اجرایی خانه کارگر: آیتالله خارج از دایره روابط قدرت به فکر معیشت محرومان بود/ساعت ۵: ۱۱
دبیر اجرایی خانه کارگر تهران گفت: هیچکس قادر به پر کردن جای آیتالله هاشمی رفسنجانی نیست چراکه ایشان جایگاه بارزی در میان کارگران و اقشار محروم داشتند.
اسماعیل حق‌پرستی اظهار داشت: آیتالله هاشمی رفسنجانی همواره در فعل و انفعالات سیاسی کشور نقش پررنگی داشت که با این سابقه کارگران و اقشار محروم شناخت همه‌‌جانبه‌ای از شخصیت ایشان داشتند.
وی با بیان اینکه هیچکس قادر به پرکردن جای آیتالله هاشمی رفسنجانی نیست، تصریح کرد: کارگران به عنوان نیمی از جمعیت کشور همواره با آیتالله هاشمی رفسنجانی همراه بودند و حالا که ایشان در میان ما نیستند جای خالی او بیش از هر زمانی احساس می‌شود.
حق‌پرستی با اشاره به تلاش‌های آیتالله هاشمی رفسنجانی برای پررنگ‌تر شدن نقش کارگران در مناسبات اجتماعی، تصریح کرد: تلاش‌های آیتالله هاشمی رفسنجانی در سال 69 نتیجه داد و قانون کار در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شد. اهمیت تصویب قانون کار به اندازه‌ای است که کارگران هم اکنون می‌توانند با اتکا به آن به تمامی حقوق خود دست یابند و در صورتی که به آن تعرض شود؛ از آن با قدرت دفاع کنند.
وی با اشاره به رسیدگی‌های آیتالله هاشمی به محرومان جامعه تصریح کرد: همواره برای ما جای تعجب داشت که چرا شخصی که در مقام رئیس‌جمهور، رئیس مجلس و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام حضور داشت تا این میزان دلسوز کارگران و اقشار محروم باشند. همین رسیدگی‌ها و دلجویی‌ها موجب شد تا خالصانه دریابیم که آیتالله خارج از دایره روابط قدرت به فکر بهبود معیشت اقشار محروم است.
دبیر اجرایی خانه کارگر تهران در پایان افزود: امروز جامعه کارگری حضور یافته تا قدردانی خود را از زحمات و تلاش‌های ایشان اعلام کنند. برای روح ایشان طلب مغفرت و علو درجات می‌کنیم.
مطهری: صداوسیما در حیات آیتالله با ایشان رفتار درستی نداشت/ساعت ۱۵: ۱۱
علی مطهری که در میان جمعیت به سختی حرکت می‌کرد به خبرنگار ایلنا گفت: آیتالله هاشمی شخصیتی است که فکر می‌کنم هیچ جایگزینی برای ایشان وجود ندارد. آیت‌آلله هاشمی رفسنجانی در کشور ایجاد تعادل می‌کرد. ایشان هر گروه سیاسی که تندروی می‌کرد را به مسیر تعادل برمی‌گرداند و مانع این تندرویی‌ها می‌شد.
او با بیان اینکه آیتالله هاشمی به نوعی نقش تنظیم‌کننده‌ای را در سیاست داخلی ایران بازی می‌کردند، گفت: علاوه بر این ایشان با سیاست و اقتصاد دنیا نیز کاملاً آشنا بود لذا راه پیشرفت کشور را می‌دانست.
او افزود: تاکیدی که آیتالله هاشمی در مسئله آزادی بیان به ویژه در سال‌های اخیر داشتند؛ بسیار مغتنم بود. ما باید این راه را حتماً ادامه دهیم.
نایب رئیس مجلس درخصوص تغییر مشی صداوسیما درباره آیتالله هاشمی نیز خاطرنشان کرد: صداوسیما در حیات آقای هاشمی رفتار درستی با او نداشت. طبعاً هرکس از دنیا می‌رود او را تکریم می‌کنند اما اینطور نباید باشد که هرکس بمیرد از او تجلیل کنند و اگر انتقادی داشت، در زمان حیاتش او را بایکوت کنند. این نظر شخص رهبری است که باید همه نگاه‌ها در صداوسیما مطرح باشد.
در حاشیه این گفتگو مردم ضمن ابراز علاقه به علی مطهری خواستار پیگیری مطالبات مردم اعم از بازگشت خاتمی در عرصه سیاست کشور و رفع حصر محصوران بودند و شعار درود بر مطهری سردادند.
دبیر اجرایی خانه کارگر: کشور خود را مدیون آیتالله می‌داند/ساعت ۲۵: ۱۱
فتح‌الله بیات گفت: آیتالله هاشمی رفسنجانی بسیار سنجیده فکر می‌کردند و انسان دانشمند، آگاه، شجاع و با تدبیر بودند.
دیر اجرایی خانه کارگر شرق تهران به خبرنگار ایلنا: باید یادآور شد که تدبیر و اندیشه آیتالله هاشمی رفسنجانی همواره موجب شده سلاح مناسبی برای مبارزه با ناملایماتی‌ها در اختیار کارگران کشور باشد.
وی با اشاره به شرایط اقتصادی و اجتماعی حاکم در دوران دولت گذشته افزود: در آن دوران آیتالله هاشمی مورد هجمه‌هایی قرار گرفت اما با صبر و شکیبایی در مقابل این ناملایمات به جامعه و خود یاری رساندند.
دبیر اجرایی خانه کارگر شرق تهران با بیان اینکه محرومان یار و یاور همیشگی خود را از دست دادند، افزود: فقدان آیتالله هاشمی رفسنجانی ضایعه‌ای دردناک برای جامعه کارگری است و به زودی متوجه می‌شویم که چه شخص مهمی را از دست دادیم.
وی در پایان تصریح کرد: کل کشور خود را مدیون آیتالله هاشمی رفسنجانی می‌دانند از این رو برای روح ایشان طلب مغفرت داریم و فقدان یار امام را به رهبری و مردم ایران تسلیت می‌گوییم.
تصاویری که در خاطره جمعی مشایعت‌کنندگان یاور امام ثبت شد /ساعت ۳۶: ۱۱
از نخستین ساعات بامداد امروز شرکت‌کنندگان در صف بازرسی بدنی برای ورود به صحن شبستان نماز جمعه در محوطه دانشگاه تهران مقابل درب‌های ورودی دانشگاه تجمع کرده بودند. در اصلی دانشگاه به ورود آقایان و در خیابان شانزده آذر به ورود خانم‌ها اختصاص یافته بود.
حوالی ساعت ۸ صبح و هنگامی که نمازگزاران در صف اتوبوس‌های درنظر گرفته شده برای تحویل وسائل حضور داشتند؛ اعلام شد نمازگزاران می‌توانند بدون تحویل گوشی‌های همراه وارد محوطه دانشگاه بشوند.
حوالی ساعت ۸ و ۱۰ دقیقه داخل محوطه دانشگاه، صف‌های متعددی از نمازگزاران برای ورود به صحن اقامه نماز تشکیل شده و عوامل انتظامات مستقر در صحن دانشگاه به تدریج جمعیت را از طریق راهروهایی که در نهایت به داخل شبستان منتهی می‌شد؛ هدایت می‌کردند.
پیش از ورود به صحن شبستان؛ نمازگزاران برای آخرین بار به نوبت مورد بازرسی بدنی قرار می‌گرفتند. ماموران بازرسی از ورود هرگونه پوس‌تر یا تابلو نوشته و حتی کاغذ سفید به داخل جلوگیری می‌کردند و در نتیجه حجم قابل ملاحظه‌ای پوسترهایی که به مناسبت همین مراسم میان نمازگزاران توزیع شده بود درکنار ایستگاه بازرسی تلنبار شده بود.
حوالی ساعت ۸و ۳۰ دقیقه بامداد به تدریج صحن شبستان از حضور نمازگزاران پر شد. مردم از گروه‌های مختلف اجتماعی حضور داشتند. پیر و جوان، روحانی، کارکنان نیروهای مسلح و.... و در میان آنها چهره‌هایی مانند حسین کمالی وزیر کار و امور اجتماعی دولت‌های هاشمی رفسنجانی نیز حضور داشت.
با حضور تدریجی نمازگزاران و متراکمتر شدن صفوف آنها در شبستان مراسم عزاداری با قرائت قرآن، نوحه‌خوانی همراهی جمعیت حاضر با شعار یاحسین آغاز شد.
در حوالی ساعت ۹ و۵۰دقیقه و نزدیک شدن به زمان اقامه نماز میت به امامت رهبر انقلاب، شعار این همه لشگر آمده به عشق رهبر آمده از سوی نمازگزاران سرداده شد.
همزمان با شروع مراسم نماز میت برای آخرین بار درهای شبستان به روی جمعیت حاضر در دانشگاه باز شد و انبوهی از جمعیت به صفوف نمازگزاران پیوستند.
پس از اقامه نماز و یادآوری مسیر تشییع پیکر از سوی مجری مراسم، نمازگزاران برای خروج بار دیگر به سمت در اصلی دانشگاه هدایت شدند.
جمعیت در آستانه ورود به خیابان دانشگاه لحظه به لحظه متراکمتر می‌شد و شعار عزا عزاست امروز روز عزاست امروز یاور رهبر ما پیش خداست امروز سر داده شد.
محمدکمیل هاشمی بهرمانی (نوه برادر هاشمی) هم در همان دقایق برای جمعیت زیارت آل یاسین را خواند.
سردار مهری: هاشمی محافظ انقلاب بود/ساعت ۴۰: ۱۱
سردار مهری (فرمانده پلیس راه ناجا) نیز در میانه روز و در حالی‌که جمعیت عزادار به چهارراه حافظ رسیده بود؛ به خیل مردم در مراسم تشییع آیتالله هاشمی‌رفسنجانی پیوست. وی در گفتگو با خبرنگار ایلنا درباره شخصیت‌های آیتالله هاشمی‌رفسنجانی گفت: ایشان انسانی بزرگ و از وزنه‌های انقلاب بود.
وی ادامه داد: آیتالله هاشمی یار دیرین حضرت امام و رهبری بودند که در انقلاب اسلامی نقش بسیاری داشتند و محافظ خوبی از انقلاب بودند.
کولایی: صداوسیما و نهادهای قدرت از سرمایه‌هایی همچون هاشمی بهره‌برداری کنند/ساعت ۴۵: ۱۱
الهه کولایی در حاشیه تشییع پیکر آیتالله اکبر هاشمی رفسنجانی گفت: هاشمی نماد وحدت بود. او نماد دفاع از مطالبات مردمی بود.
او با بیان اینکه هاشمی سرمایه خود را بر سر آرمان‌های ملی و اسلامی خرج کرد؛ افزود: مردم خواستار سرمایه‌هایی همچون هاشمی هستند نه کسانی که خود را بر مردم تحمیل می‌کنند و ما باید از سرمایه‌هایی همچون هاشمی استفاده کنیم.
این استاد دانشگاه تهران با اشاره به حضور انبوه مردم در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی تصریح کرد: حضور این چنینی مردم در مراسم تشییع آیتالله هاشمی امر عجیبی نیست چراکه ارزش هاشمی برپایه پیگیری مطالبات مردم و اقبال او به آنها بود و این رمز گرایش و قدردانی مردم ایران از او بود.
کولایی با یادآوری برنامه‌های صداوسیما درمورد آیتالله هاشمی طی دو روز اخیر خاطرنشان کرد: طبیعی است که صداوسیما و نهادهای قدرت بخواهند از چنین سرمایه استفاده بکنند اما ما باید قدر این سرمایه‌ها را در زمان حیات آنها بزنیم.
حرم لحظه به لحظه شلوغ‌تر می‌شود /ساعت ۵۰: ۱۱
علی خمینی، آیتالله موسوی بجنوردی و حجت‌الاسلام اشرفی اصفهانی، دقایقی پیش در حرم امام حضور یافتند. حرم مطهر امام خمینی (ره) لحظه به لحظه شلوغ‌تر شده و بر شماره جمعیت اضافه می‌شود.
عمار حکیم (رئیس مجلس اعلی شیعیان عراق) دقایقی پیش با حضور در حرم مطهر امام (ره) برای شرکت در مراسم خاکسپاری آیتالله، مزار مطهر بیانگذار انقلاب اسلامی را زیارت کرد.
یاسر هاشمی (فرزند آیتالله هاشمی) نیز دقایقی پیش وارد حرم مطهر امام (ره) شد.
عبور بسیار کندِ خودروی حامل پیکر/ ساعت ۵۰: ۱۱
در تهران نیز جمعیت فشرده و فشرده‌تر می‌شود. عبور خودروی حامل پیکر آیتالله هاشمی رفسنجانی از چهار راه ولیعصر با کندی بسیار زیاد انجام می‌شود.
وزیر نیرو: کم‌مهری‌ها ذره‌ای از عشق هاشمی به نظام و انقلاب کم نکرد/ساعت ۵۵: ۱۱
وزیر نیرو گفت: با همه کم‌مهری‌ها خدا را گواه می‌گیرم که ذره‌ای از عشق و علاقه ایشان نسبت به کشور، انقلاب، نظام ورهبری کم نشده بود.
حمید چیت‌چیان با حضور در این مراسم گفت: خدا گواه است که در میان اعضای تشخیص مصلحت نظام، دولت و معاونان رییس جمهور، احساس می‌کردم که ایشان با حساسیت و جدیت بی‌نظیر همه مسایل را خوب گوش داده، به خوبی بیان و تحلیل و تدبیر می‌کند که این سیاست‌ها چگونه باید اجرا شود و چگونه موانع برطرف شود.
وی با بیان اینکه ایشان در سنین بالای ۸۰ سال بوده و در این اواخر هم مورد کم‌مهری‌هایی قرار گرفته بودند، ادامه داد: با همه این مسائل خدا را گواه می‌گیرم که ذره‌ای از عشق و علاقه ایشان نسبت به کشور، انقلاب، نظام و رهبری کم نشده بود و با تمام وجود سعی می‌کرد در همه جنبه‌ها انقلاب را پیش برده و کشور را به موفقیت برساند.
چیت‌چیان خاطرنشان کرد: این جدیت و تلاش ایشان برای من سرمشق بود و در جلساتی که حضور داشتم؛ همواره به انگیزه وی توجه کرده و فکر می‌کردم؛ من که ۲۰ تا ۲۵ سال از وی کمتر سن دارم؛ با آن عشق و نشاطی که او برای انقلاب فکر و کار می‌کند، کار نمی‌کنم.
وزیر نیرو افزود: حقیقتا تمام لحظات زندگی ایشان چه قبل و چه بعد از انقلاب الهام اور است و امیدواریم که همه ما، چه مسئولین و مردم کاری کنیم که با همان ایده‌ها و ارمان‌ها جلو برویم و کشورمان به عظمت برسد.
ابتکار: هاشمی تا آخر ایستاد/ساعت ۱۲
معصومه ابتکار با حضور در میانه جمعیت حاضر در مراسم تشییع پیکر آیتالله هاشمی در جمع خبرنگاران گفت: آیتالله هاشمی رفسنجانی یک نمونه موفق از یک سیاستمدار اخلاقی هستند که برای آرمان‌های خود تا آخر ایستاد.
رئیس سازمان محیط زیست با اشاره به اهمیت و جایگاه بین‌المللی هاشمی اظهار داشت: آیتالله هاشمی یک شخصیت جهانی و بین‌المللی هستند و نگاه توام با همگرایی و وحدت جهان اسلام و موضع محکم ایشان در مقابل دشمنان جهان اسلام و رژیم صهیونیستی و آنانی که می‌خواهند در منطقه آتش‌افروزی کنند، بسیار روشن بود.
مردم هاشمی را تنها نمی‌گذارند- پلان اول: خیابان‌های پایتخت /ساعت ۲۵: ۱۲
با وجود اینکه اتومبیل حامل پیکر آیتالله هاشمی به تقاطع حافظ رسیده و قرار است از آنجا به سمت حرم امام راهی شود؛ اما مردم همچنان دوان دوان پیکر یار صدیق امام را همراهی می‌کنند و اجازه جدا شدن اتومبیل از جمعیت را نمی‌دهند.
مردم هاشمی را تنها نمی‌گذارند- پلان دوم: حرم امام /ساعت ۲۵: ۱۲
به دلیل ازدحام جمعیت و فراهم نبودن این امکان که حاضران به بیرون رفته و وضو بگیرند؛ امکان اقامه نماز جماعت در حرم وجود ندارد و افراد به صورت فردی نماز می‌خوانند.
خبرنگاران گزارش می‌دهند؛ داربستی که در نزدیکی ضریح مرقد امام راحل بسته شده بود تا امکان کنترل جمعیت را برای مجریان مراسم فراهم کند، به دلیل ازدهام جمعیت شکسته شده است. و هم‌اکنون نیروهای داخل حرم بازسازی آنها را آغاز کرده‌اند.
رئیس رسانه ملی: همواره از آیتالله هاشمی تکریم کرده‌ایم.../ساعت ۳۷: ۱۲
علی عسگری؛ مدیر فعلی صداوسیما که مردم انتقادات زیادی را به آن وارد می‌دانند، ازجمله کسانی است که از نخستین روز درگذشت این چهره سیاسی همراهی خود را با جمعیت نشان داده است. او در میان جمعیت مشتاق هاشمی رفسنجانی؛ در پاسخ به سوالی درباره افزایش انتقادها از سازمان صداوسیما نسبت به نحوه پوشش اخبار و حواشی درگذشت رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام و جلوگیری از پخش بخش‌هایی از شعارهای مردم در مراسم امروز، اعلام کرد: ما انتقادها را روی چشم می‌گذاریم و سعی می‌کنیم نسبت به انتقادها، عملکردمان را اصلاح کنیم.
رییس سازمان صداوسیما همچنین در پاسخ به سوال دیگری درباره عدم پوشش سخنرانی‌ها و اظهارنظرهای آیتالله هاشمی رفسنجانی در برنامه‌های تلویزیونی و رادیویی و عملکرد ضعیف این سازمان، خاطرنشان کرد: ما که همواره از ایشان تکریم کرده‌ایم.
عسگری در پاسخ به این سوال که آیا منظور از تکریم از آیتالله هاشمی رفسنجانی، برنامه‌های چند روز گذشته صداوسیما است، گفت: هم در برنامه‌های این چند روز گذشته و هم قبل از آن، آیتالله هاشمی رفسنجانی را تکریم کرده‌ایم.
این درحالی بود که محافظ رییس سازمان صداوسیما بلافاصله پس از آن‌که متوجه شد قرار است بازهم درباره انتقادها از صداوسیما سوال شود، با برخورد فیزیکی سعی در ممانعت از ادامه مصاحبه خبرنگار ایلنا داشت.
برخورد مردم با رئیس سازمان صداوسیما-شعارها علیه رسانه ملی/ساعت ۴۴: ۱۲
چند متر آن‌سوتر خبرنگاران شاهد صحنه برخورد مردم با رئیس سازمان صداوسیما بود. مردم درحالیکه به شدت وی و سازمان متبوعش را به باد انتقاد گرفته بودند؛ شعارهایی علیه عملکرد رسانه ملی که بی‌محابا آن را میلی می‌نامیدند؛ سرداده بودند
تصویری از انتقال پیکر آیت الله هاشمی به سوی دانشگاه
حضور شخصیت‌های لشکری‌وکشوری درمراسم تشییع
در این مراسم شخصیت‌های مختلف لشکری و کشوری همچون حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهور، علی لاریجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، آیت الله صادق آملی لاریجانی رئیس قوه قضائیه، آیت الله امامی کاشانی امام جمعه موقت تهران، حجت الاسلام محمدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری، آیت الله احمد جنتی دبیر شورای نگهبان، پرویز فتاح رئیس کمیته امداد، محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، علی عسگری رئیس سازمان صدا و سیما، سرلشکر رحیم صفوی مشاور عالی مقام معظم رهبری، سیدرضا صالحی امیری وزیر ارشاد ، حسین هاشمی استاندار تهران، سورنا ستاری معاون علمی رئیس جمهور، حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر ناطق نوری رئیس دفتر بازرسی دفتر مقام معظم رهبری، محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت، حسین دهقان وزیر دفاع، احمد توکلی نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، سردار قاسم سلیمانی فرمانده سپاه قدس، سردار محمدعلی جعفری فرمانده کل سپاه، آیتالله علم‌الهدی امام جمعه مشهد، سرلشگر محمد باقری رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، محمدباقر قالیباف شهردار تهران، حجت الاسلام محمدجعفر منتظری دادستان کل کشور، محمدرضا تابش نماینده مجلس، حسن قاضی‌زاده هاشمی وزیر بهداشت، حجت الاسلام سید محمود علوی وزیر اطلاعات، محمدرضا عارف نماینده تهران، مهدی کوچک‌زاده نماینده سابق مجلس، حجت الاسلام سیدمحمود دعایی مدیر مسئول روزنامه اطلاعات و عضو مجمع روحانیون مبارز، حجت الاسلام مجید انصاری معاون حقوقی رئیس جمهور، حجت الاسلام علی یونسی دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقلیت ها و اقوام، عبدالرضا رحمانی فضلی وزیر کشور، آیت الله موحدی کرمانی دبیرکل جامعه روحانیت مبارز و امام جمعه موقت تهران، حمیدرضا حاجی بابایی نماینده مجلس، حمید میرزاده رئیس دانشگاه آزاد، طهماسب مظاهری رئیس کل اسبق بانک مرکزی و ... حضور دارند.
حضور عمار حکیم و آیت الله صانعی در حرم امام(س)
سید عمار حکیم، آیت الله یوسف صانعی، آیت الله نورمفیدی، آیت الله محمدی ری شهری و سید حسن خمینی در حرم مطهر امام خمینی(ره) حضور یافته اند تا در مراسم خاکسپاری آیت الله هاشمی حضور پیدا کنند.
مردم زیادی در صحن حرم امام(ره) حضور یافته اند تا در مراسم خاکسپاری آیت الله هاشمی رفسنجانی بدرقه کننده یار دیرین انقلاب، امام و رهبری باشند.
و در کنار مراد خود آرام گرفت
اندکی بعد از اذان ظهر پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی بر روی دست دوستداران آن فقید انقلابی وارد صحن حرم مطهر امام (ره)شد و برروی دستان خیل دوستدارانش وارد ضریح امام راحل گردید و بعد از انجام آداب دینی خاکسپاری در جوار مقتدای خود آرام گرفت.
سیدحسن خمینی، محمد هاشمی، جواد ظریف، علی لاریجانی ، محمدرضا عارف و محسن هاشمی برای دفن پیکر آیت الله هاشمی رفسنجانی وارد ضریح شده بودند.
